จากสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา หรือ โควิด-19 สร้างผลกระทบอย่างมากต่อธุรกิจ รวมไปถึงวิถีชีวิตของคน ที่ไม่สามารถดำเนินชีวิตได้ตามปกติ แต่ในวิกฤติมีโอกาส หากผู้ประกอบการสามารถปรับตัวได้เร็ว และเลือกใช้เทคโนโลยีเข้ามาช่วยเพิ่มโอกาสทางธุรกิจได้มากขึ้น
สำหรับร้านอาหาร ถือเป็นธุรกิจที่ได้รับผลกระทบโดยตรง เนื่องจากรัฐบาลประกาศสั่งปิดร้านอาหารอย่างเป็นทางการตั้งแต่กลางเดือนมีนาคม 2563 เป็นต้นมา เหลือเฉพาะบริการสั่งซื้อกลับบ้านและบริการส่ง (เดลิเวอรี่) ทำให้ผู้ประกอบการต้องเร่งปรับตัว โชคดีเป็นช่วงที่แพลตฟอร์มสั่งอาหารออนไลน์ในประเทศไทยเติบโตสูง สามารถเข้ามารองรับการปรับตัวของธุรกิจอาหารในช่วงนี้ได้พอดี
อย่างไรก็ตาม การทำธุรกิจร้านอาหารมีหลายปัจจัยที่ผู้ประกอบการต้องให้ความสำคัญในช่วงสถานการณ์โควิด-19 และนี่คือ 6 เทคนิคที่ร้านอาหารต้องทำเพื่อฝ่าวิกฤตินี้ไปด้วยกัน
1. ชูจุดเด่นความสะอาด-ปลอดภัย แน่นอนว่าในสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อ สิ่งสำคัญที่สุดที่ผู้บริโภคให้ความสำคัญ คือเรื่องความสะอาด และความปลอดภัยของอาหาร ถือเป็นสิ่งสำคัญอันดับแรกที่ผู้ประกอบการต้องมีมาตรการในเรื่องดังกล่าว เพื่อสร้างความเชื่อมั่นให้กับผู้บริโภค เริ่มตั้งแต่กระบวนการคัดเลือกวัตถุดิบ การปรุงอาหาร การบรรจุอาหาร ไปจนถึงกระบวนการส่งสินค้า และย้ำเป็นนโยบายให้พนักงานทุกระดับต้องให้ความสำคัญกับการล้างมือ และใส่หน้ากากอนามัยอยู่ตลอดเวลา และต้องสื่อสารให้ลูกค้ารับรู้นโยบายตรงนี้ด้วย
2. ปรับเมนู คุมต้นทุน สิ่งที่ผู้ประกอบการต้องเจออย่างแน่นอนจากวิกฤติครั้งนี้ คือเรื่องต้นทุน โดยเฉพาะเชนร้านอาหารที่มีจำนวนหลายสาขา เพราะแม้จะมีบริการซื้อกลับบ้าน และเดลิเวอรี่ แต่ยอดขายของร้านก็ไม่เท่ากับช่วงภาวะปกติ บางร้านเลือกที่จะลดต้นทุน ด้วยการลดพนักงาน หรือให้พนักงานหยุดงาน แต่ผู้ประกอบการบางรายเลือกจะปรับปรุงเมนูเพื่อให้พนักงานทำเมนูที่หลากหลายแต่ใช้วัตถุดิบที่ไม่หลากหลายมากเพื่อควบคุมต้นทุน หรืออาจจะจัดเป็นเซ็ตเมนู เพื่อให้ยอดการสั่งซื้อต่อครั้งสูงขึ้นก็ได้
3. การสร้างครัวกลาง หรือ Virtual Store วิธีนี้เหมาะสำหรับร้านอาหารที่มีหลายสาขา หลายแบรนด์ในเครือ โดยการปรับให้ร้านสาขาในแต่ละทำเลกลายเป็นครัวกลางของทุกแบรนด์ สามารถทำอาหารได้หลากหลายเมนูเพื่อตอบสนองความต้องการของผู้บริโภคในพื้นที่นั้น ๆ หรือในบางพื้นที่ยังไม่มีแบรนด์ของร้านอาหารเปิดให้บริการ ก็จัดทำเป็น Virtual Store ขึ้นในพื้นที่ครัวกลาง พร้อมรับคำสั่งซื้อจาก LINE หรือแพลตฟอร์มการสั่งอาหารออนไลน์อย่าง LINE MAN ถือเป็นโอกาสในการขยายธุรกิจเพิ่มไปในตัว
4. เพิ่มช่องทางในการเข้าถึง ช่วงนี้ถือเป็นโอกาสที่ดีที่จะขยายโอกาสการเข้าถึงลูกค้าของผู้ประกอบการร้านอาหาร เพราะสถานการณ์การแพร่ระบาดของโควิด-19 นี้ ยังไม่รู้ว่าต้องใช้เวลายาวนานเพียงใด ผู้บริโภคยังต้องระมัดระวังเรื่องการเดินทาง และการใช้ชีวิตมากกว่าปกติ และการที่ผู้บริโภคต้องอยู่บ้าน เป็นโอกาสในการเข้าถึงผู้บริโภคผ่านสื่อออนไลน์ โซเชี่ยลมีเดียต่าง ๆ ตัวอย่างเช่น แอพพลิเคชั่น LINE ที่ปัจจุบันมีผู้ใช้งานกว่า 45 ล้านคนต่อวัน LINE ยังมีบริการ LINE Official Account ที่สามารถให้ผู้ประกอบการเริ่มต้นทำธุรกิจได้ง่าย ๆ ปิดการขายผ่านแชท และมีเครื่องมือที่เรียกว่า MyShop ที่ช่วยให้ผู้ประกอบการขายของได้ครบจบในที่เดียว สะดวกทั้งผู้ซื้อและผู้ขาย พร้อมมีบริการส่งผ่าน LINE MAN ที่มียอดผู้ใช้งานกว่า 3 ล้านรายต่อเดือน และมีร้านอาหารให้บริการกว่า 1 แสนร้านค้า เป็นต้น
5. ต้องง่าย และสะดวก การเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นจากโรคระบาดในครั้งนี้ เป็นตัวเร่งให้เกิดการใช้เทคโนโลยีในการอำนวยความสะดวกในการดำเนินชีวิตมากขึ้น ธุรกิจร้านอาหารก็เช่นเดียวกัน จากเดิมผู้บริโภค Gen-y เป็นกลุ่มหลักที่ใช้บริการสั่งซื้ออาหารออนไลน์เป็นหลัก แต่จากผลสำรวจล่าสุดผู้บริโภคในกลุ่ม Gen-x และ เบบี้บูมเมอร์ ก็หันมาใช้เทคโนโลยีมากขึ้นเช่นเดียวกัน ดังนั้น ผู้ประกอบการควรเลือกใช้ฟังก์ชั่นที่ง่ายและสะดวกสำหรับคนทุกกลุ่ม อย่างเช่น การเชื่อมต่อบริการ LINE MAN เข้ากับ LINE Official Account ของร้านอาหารต่างๆ ช่วยให้ลูกค้าสามารถกดสั่ง LINE MAN ผ่าน LINE Official Account ได้โดยไม่ต้องสลับแอพพลิเคชั่นไปมา ให้ลูกค้าเลือกสั่งอาหารจากร้านที่ชอบได้ง่ายและรวดเร็ว โดยเพิ่มการเชื่อมต่อบริการ LINE MAN ดังกล่าวมาใส่บริเวณ Rich Menu (เมนูที่เป็นรูปตรงด้านล่างในห้องแชท) เพื่อให้ลูกค้าสะดวกในการดูเมนูและกดสั่งซื้อได้ทันทีนั่นเอง
6. การสร้างแบรนด์และความคิดสร้างสรรค์ การแพร่ระบาดของโควิด-19 ในครั้งนี้ ก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงหลายอย่าง โดยเฉพาะในธุรกิจร้านอาหาร การโดนสั่งปิด ทำให้ประสบการณ์การรับบริการ ทำเล หรือสถานที่ตั้งหมดความหมายไปโดยปริยาย เพราะเทคโนโลยีทำให้ทุกทำเล ทุกย่านร้านดังต่าง ๆ มารวมอยู่ที่เดียว คือบนมือถือ ดังนั้นนี่คือโอกาสมหาศาลในการขยายธุรกิจอย่างไม่มีข้อจำกัด สิ่งสำคัญที่ผู้ประกอบการต้องให้ความสำคัญ คือการสร้างแบรนด์ ยิ่งร้านไหนดัง ร้านดั้งเดิม เก่าแก่ นี่เป็นโอกาสขยายฐานลูกค้า ด้วยการสร้างเรื่องราวของแบรนด์ผ่านสื่อโซเชี่ยล ซึ่ง LINE มีระบบที่เรียกว่า LINE Ads Platform (LAP) แพลตฟอร์มการซื้อโฆษณาผ่านระบบ LINE เพื่อสร้างแบรนด์ให้เป็นที่รู้จักมากขึ้น และสามารถกำหนดกลุ่มเป้าหมายได้อย่างแม่นยำ
อีกสิ่งที่สำคัญที่ทุกธุรกิจจะต้องมี คือความคิดสร้างสรรค์ โดยเฉพาะในธุรกิจร้านอาหาร นอกจากเรื่องรสชาติ ความอร่อย ทำอย่างไรให้เกิดความแตกต่าง ความแตกต่างทั้งในเรื่องรสชาติ การสร้างสรรค์เมนูที่ทำมาจากวัตถุดิบเด่นๆ ของร้านเรา การจัดแพคเกจให้สวยงาม ดูมีคุณค่า คุ้มราคา การสร้างประสบการณ์การรับประทานอาหารที่บ้านให้เหมือนมาทานที่ร้าน การคิดแคมเปญการตลาดใหม่ ๆ หรือแคมเปญคืนกำไรให้สังคม เช่น ซื้อ 1 แถม 1 เพื่อบุคลากรทางการแพทย์ เป็นต้น สิ่งเหล่านี้จะช่วยกระตุ้นความสนใจของผู้บริโภคได้มากยิ่งขึ้น
วิกฤตการณ์ครั้งนี้ อาจทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ในธุรกิจร้านอาหารเมืองไทย ซึ่งปัจจุบันมีร้านอาหารทั่วประเทศเกือบ 3 แสนร้าน เฉพาะกรุงเทพและปริมณฑลมีเกือบ 1 แสนร้าน นับตั้งแต่เกิดสถานการณ์แพร่ระบาดของโควิด-19 และมาตรการเคอร์ฟิวที่เกิดขึ้น ทำให้มีร้านอาหารเข้าสู่แพลตฟอร์มออนไลน์ทุกรูปแบบกว่า 2,000 ร้านค้าต่อวัน ถือเป็นโอกาสที่ผู้ประกอบการไม่ควรมองข้าม