สตาร์บัคส์ (Starbucks) ร้านกาแฟสัญชาติอเมริกันปรับรูปแบบการให้บริการในจีนแผ่นดินใหญ่อีกครั้ง โดยเปิด “พื้นที่อ่านหนังสือ” ให้ลูกค้าสามารถเข้ามาอ่านหนังสือได้แบบไม่จำกัดเวลา และไม่คิดค่าใช้จ่ายใด ๆ นัยว่าอาจช่วยให้บริษัทแข่งขันได้มากขึ้นในยุคที่สมรภูมิกาแฟจีนต่างงัดกลยุทธ์ออกมาใช้กันอย่างดุเดือด
ที่มาของการปรับนโยบายดังกล่าวมาจากการที่ร้านกาแฟของจีนกำลังกลายเป็นสถานที่นัดพบเพื่อนและที่ทำงานของคนรุ่นใหม่ โดยสตาร์บัคส์ จีนแผ่นดินใหญ่ได้ทดลองแนวคิดนี้ด้วยการเสนอให้ลูกค้าเข้ามาใช้บริการได้โดยไม่จำเป็นต้องซื้ออาหารและเครื่องดื่ม ไม่จำเป็นต้องจองล่วงหน้า แถมยังมีปลั๊กไฟ และน้ำให้บริการฟรีด้วย (มีสาขาเข้าร่วมในโมเดลทดลองนี้ประมาณ 40 แห่งในมณฑลกวางตุ้ง)
และเมื่อพิจารณาจากผลประกอบการของสตาร์บัคส์ในประเทศจีน พบว่า ผลประกอบการในปีการเงิน 2567 (สิ้นสุดเดือนกันยายน 2567) บริษัทมียอดขาย 2,960 ล้านเหรียญสหรัฐ ลดลง 1.4% เมื่อเทียบกับปีก่อนหน้า
ส่วนไตรมาสแรกของปีการเงิน 2568 สตาร์บัคส์ จีนแผ่นดินใหญ่มียอดขาย 744 ล้านเหรียญสหรัฐ เพิ่มขึ้น 1% เมื่อเทียบกับปีก่อนหน้า แต่ยอดขายแบบ same-store ลดลง 6% และราคาขายสินค้าโดยเฉลี่ยลดลง 4% ซึ่งเมื่อเทียบกับ Luckin Coffee คู่แข่งสัญชาติจีนของสตาร์บัคส์ พบว่าไตรมาส 1 มียอดขาย 8,870 ล้านหยวน (1,240 ล้านเหรียญสหรัฐ) เติบโตขึ้น 41.2% เมื่อเทียบกับปีก่อนหน้า
กระทบธุรกิจร้านอ่านหนังสือ?
นอกจากเพิ่มความสามารถในการแข่งขันกับเชนร้านกาแฟสัญชาติจีนแล้ว แนวคิดการเปิดให้ลูกค้าเข้ามาอ่านหนังสือได้ฟรียังอาจกระทบธุรกิจให้บริการพื้นที่อ่านหนังสือแบบเสียเงินที่ปัจจุบันมีอยู่ราว 10,000 แห่งในจีนด้วยเช่นกัน โดยที่ผ่านมา ร้านอ่านหนังสือแบบเสียเงินของจีนมักกระจุกตัวอยู่ในเมืองใหญ่ เช่น กรุงปักกิ่ง หรือ เซี่ยงไฮ้ ดังนั้น หากสตาร์บัคส์ขยายโมเดลนี้ไปยังเมืองใหญ่เหล่านั้น ก็อาจทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงที่น่าสนใจด้านการใช้บริการ – การจับจ่ายร่วมด้วยก็เป็นได้