วิกฤติโควิด-19 ลามวงการสื่อ เมื่อยักษ์ใหญ่เครือเนชั่น ที่นำทัพโดย “ฉาย บุนนาค” ประกาศมาตรการรองรับผลกระทบจากสถานการณ์โควิด-19 ระลอกแรก “ลดเงินเดือน” พนักงานทุกคนในเครือ ตามมาติดๆ ดาบสอง “เลิกจ้าง” บทสรุป “ปิดหนังสือพิมพ์คมชัดลึก” อายุ 18 ปี เหลือเฉพาะออนไลน์ ฉบับสุดท้าย 8 เมษายน
เจอพายุเทคโนโลยี ดิสรัปชั่น กระหน่ำก็สาหัสอยู่แล้ว เมื่อต้องมาเจอสึนามิ ไวรัสโคโรนา (โควิด-19) ซัดแบบไม่ทันตั้งตัว จนหลายธุรกิจต้องทยอยปิดกิจการชั่วคราว บางรายพ่ายวิกฤติปิดถาวร เริ่มจากอุตสาหกรรมท่องเที่ยว สายการบิน โรงแรม ค้าปลีก ธุรกิจสื่อก็กระทบไม่ต่างกัน ประเดิมข่าวใหญ่จากค่ายบางนา
“เครือเนชั่น” ประกาศลดเงินเดือนพนักงานทุกคน
เมื่อวันที่ 31 มี.ค.2563 คุณฉาย บุนนาค ประธานกรรมการบริหาร บมจ.เนชั่น มัลติมีเดีย กรุ๊ป ประกาศเรื่อง มาตรการรองรับผลกระทบที่เกิดจากการแพร่ระบาดเชื้อไวรัส COVID-19 ที่คาดไม่ได้ว่าสถานการณ์จะกลับเข้าสู่ภาวะปกติเมื่อใด เป็นเหตุการณ์ที่ส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจและธุรกิจของเนชั่นอย่างรุนแรง จึงต้องกำหนดมาตรการลดผลกระทบอย่างเร่งด่วน
- ปรับลดเงินเดือนพนักงานทุกคนของแต่ละหน่วยธุรกิจ
- ให้พนักงานลางานโดยไม่รับเงินค่าจ้าง (leave without pay) ชั่วคราว จ่ายค่าจ้างตามวันที่ปฏิบัติจริง
- ให้ทุกหน่วยธุรกิจจัดการกำลังคนและปฏิบัติงานในเวลาทำงานปกติ ไม่ให้มีการทำงานล่วงเวลา
- ยกเลิกสวัสดิการต่างๆ ที่ไม่เกี่ยวข้องกับความปลอดภัยและปฏิบัติงานโดยตรง
- ยกเลิกค่าตอบแทนอื่น นอกจากเงินเดือนประจำ เช่น ค่าพาหนะ ค่าโทรศัพท์ ค่าตำแหน่ง ค่าประสบการณ์
หากมีความจำเป็นอันไม่สามารถหลีกเลี่ยงได้ ให้ผู้บริหารสูงสุดของแต่ละหน่วยธุรกิจสามารถใช้ดุลยพินิจ “เลิกจ้าง” พนักงานได้ ประกาศนี้ให้มีผลบังคับตั้งแต่วันที่ 1 เม.ย.2563 เมื่อสถานการณ์โควิด-19 คลี่คลาย บริษัทอาจจะพิจารณายกเลิกหรือผ่อนคลายมาตรการดังกล่าว
ฉาย บุนนาค ประธานกรรมการบริหาร บมจ.เนชั่น มัลติมีเดีย กรุ๊ป
นอกจากประกาศ คุณฉาย ยังกล่าวผ่านคลิปวิดีโอถึงการปรับองค์กรครั้งว่า “ด้วยยุทธศาสตร์นี้ จะทำให้เครือเนชั่นรอดจากพายุลูกนี้ และการรอดครั้งนี้ ไม่ใช่การรอดเพื่อไปตายในวันข้างหน้า แต่จะเป็นการรอดอย่างยั่งยืน มั่นคง และเมื่อพายุสิ้นสุดลง เนชั่นจะเป็นองค์กรที่แข็งแรงกว่าคนอื่น ขอให้พนักงานทุกคนร่วมทุ่มเท รับผิดชอบในงานที่ได้รับมอบหมาย โดยยึดผลประโยชน์องค์กรเป็นที่ตั้ง เสียสละ อดทน ยึดมั่นในอุดมการณ์เพื่อประเทศชาติ การผ่าตัดองค์กรครั้งนี้ แน่นอนว่าอาจต้องเจ็บปวด แต่การเจ็บปวดนี้ จะเกิดขึ้นแล้วจบไป แต่หากครั้งนี้ล้มเหลวจะอยู่ตราบไปชั่วนิรันดร์”
ปิดหนังสือพิมพ์คมชัดลึก ฉบับสุดท้าย 8 เม.ย.
ออกประกาศมาตรการวันที่ 31 มี.ค. ปฏิบัติการ “เลิกจ้าง” ตามติดมาทันทีในวันที่ 1 เม.ย. “ยุบกอง บก.” หนังสือพิมพ์คมชัดลึก พร้อมปิดตำนานสื่อสิ่งพิมพ์อายุ 18 ปี ฉบับสุดท้ายลาแผง วันที่ 8 เม.ย.2563 เหลือไว้เฉพาะสื่อออนไลน์คมชัดลึก ต่อด้วยยุบกอง บก.เว็บไซต์เนชั่นสุดสัปดาห์ พนักงานที่ถูกเลิกจ้างของทั้ง 2 ส่วน ราว 30 คนได้รับเงินชดเชยเลิกจ้างตามกฎหมาย
ตรวจสอบการดำเนินงานของ บริษัท คมชัดลึก มีเดีย จำกัด ที่แจ้งรายได้ต่อกรมพัฒนาธุรกิจ 3 ปีย้อนหลัง “ขาดทุน”
- ปี 2559 รายได้ 253 ล้านบาท ขาดทุน 47 ล้านบาท
- ปี 2560 รายได้ 169 ล้านบาท ขาดทุน 26 ล้านบาท
- ปี 2561 รายได้ 115 ล้านบาท ขาดทุน 16 ล้านบาท
ในยุคดิจิทัล ดิสรัปชั่น สื่อหนังสือพิมพ์ “ขาลง” มาอย่างต่อเนื่อง หากย้อนไปในยุคอู้ฟู่ ปี 2556 เม็ดเงินโฆษณาหนังสือพิมพ์ มีมูลค่า 15,256 ล้านบาท จากนั้นเริ่มลดลงแรงในอัตรา 20-30% ต่อปีมาต่อเนื่องถึงปัจจุบัน ปี 2562 เม็ดเงินโฆษณาหนังสือพิมพ์ เหลืออยู่ 4,634 ล้านบาท นั่นหมายถึงช่วง 6 ปีที่ผ่านมา เม็ดเงินหายไปกว่า 10,000 ล้านบาท
ปี 2563 ยังเป็นขาลงของสื่อหนังสือพิมพ์ ปีนี้ สมาคม MAAT คาดการณ์มูลค่าโฆษณาจะเหลืออยู่เพียง 3,012 ล้านบาท ลดลง 35% จากปีก่อน มีเดีย เอเยนซี ต่างฟันธงว่า สื่อหนังสือพิมพ์ยังลงได้อีก เพราะวันนี้พฤติกรรมผู้บริโภคเปลี่ยนไปแล้ว คนรุ่นใหม่ไม่ได้เติบโตมากับหนังสือพิมพ์ กลุ่มที่ยังเสพอยู่คือวัย 40-50 ปีขึ้นไป ด้วยต้นทุนสูงของหนังสือพิมพ์ ช่องทางขายลดลงจากการปิดตัวของแผงหนังสือ เมื่อรายได้ไม่สอดคล้องกับรายจ่าย ก็จะเห็นสื่อสิ่งพิมพ์ปิดตัวลงไปเรื่อยๆ และท้ายที่สุดก็ต้องย้ายไปอยู่ในแพลตฟอร์มออนไลน์
ปกหนังสือพิมพ์ คมชัดลึก ฉบับ สุดท้าย วันที่ 8 เมษายน 2563
หลังจากทีมผู้บริหารชุดใหม่ นำโดย คุณฉาย บุนนาค เข้ามาบริหารเครือเนชั่นในปี 2561 ต่อจากผู้ก่อตั้ง คุณสุทธิชัย หยุ่น ได้เดินหน้ายุทธศาสตร์ “ทรานส์ฟอร์ม” สู่สื่อใหม่ ปิดหนังสือพิมพ์ The Nation อายุ 48 ปีในวันที่ 28 มิ.ย.2562 เปลี่ยนสู่ออนไลน์เต็มตัว ในเดือนส.ค.2562 ได้คืนช่องทีวีดิจิทัล Spring 26 (Now26)
ปัจจุบันสื่อภายใต้การบริหารของ คุณฉาย บุนนาค ที่อยู่ในเครือเนชั่นและอื่นๆ มีสื่อทั้ง หนังสือพิมพ์ ทีวี และออนไลน์ ประกอบด้วย หนังสือพิมพ์ คือ กรุงเทพธุรกิจ, ฐานเศรษฐกิจ สื่อทีวี คือ เนชั่นทีวี และสื่อออนไลน์ เดอะเนชั่น, คมชัดลึก, ทีนิวส์ และสปริงนิวส์
โควิด-19 แผลงฤทธิ์ใส่ “คนข่าว” เครือเนชั่นเป็นที่แรก แต่ต้องจับตาดูต่อไป เมื่อวิกฤตินี้ดูเหมือนจะอีกยาว “สื่อ” ทั้งสิ่งพิมพ์ โทรทัศน์หรือแม้แต่ออนไลน์เจ้าไหน จะยืนระยะไม่อยู่ แล้วต้องลดคน หรือเลิกกิจการไปอีก…