ทำไม 11.11 ถึงกลายเป็น “Shopping Day” วันธรรมดาๆ ที่ถูกนักการตลาดจับมือกันสร้าง “ความหมาย”

วันที่ 11 พฤศจิกายน หรือ 11.11 กลายเป็นวันที่ปีนี้ E-Market Place เว็บไซต์ดังทั้งหลายในประเทศไทย ระดมสรรพกำลัง ลดราคากันกระหน่ำ แล้วตะโกนก้อง ว่านี่เป็นวันที่ผู้บริโภคคนไทยต้องออกมาชอปปิงออนไลน์ เกิดอะไรขึ้น….จู่ๆ ทำไมวันนี้จึงกลายเป็นวันสำคัญของวงการ E-Commerce

จาก Singles’ Day สู่ Shopping Day “โสด” แล้วทำไมต้องชอป?

นี่ไม่ใช่ครั้งแรกที่มนุษย์เซ็ทอัพวันสำคัญขึ้นมา โดยเล่นกับสัญลักษณ์หรือตัวเลข ก่อนหน้านี้วันที่ 11.11 เคยถูกให้ความหมาย โดยขนม Pocky ว่าเป็น Pocky’s Day อันเนื่องมาจากเลข 11.11 มีรูปร่างคล้ายแท่งกูลิโกะ ป็อกกี้ และที่ญี่ปุ่นก็จะมีกิจกรรม หรือสินค้าคอลเลกชันพิเศษออกมาให้เห็นอยู่ทุกปี ที่โด่งดังที่สุดก็เห็นจะเป็นการจับมือกับ Star Wars ออกคอลเกลชันพิเศษ ซึ่งตรงกับอินไซต์เด็กๆ ที่ทุกคนน่าจะเคยเอากูลิโกะมาถือเป็นดาบเล่นกันอยู่แล้ว

นอกจากนี้ยังมีการกำหนดให้ 11.11 เป็นวันคนโสด เนื่องจากเลข 1 เป็นเลขที่ดูเหมือนคนยืนคนเดียว แล้วพอเบิ้ล 11.11 เข้าไป โอโห…ความโสดสนิทมาเรียงตัวกัน 4 ตัวรวด จึงเป็นที่มาของคำว่า “วันคนโสด” Single’s Day ซึ่งเป็นความเชื่อของชาวเอเชีย โดยเฉพาะอย่างยิ่งประเทศจีน

จากวันคนโสด กลับกลายเป็นวันที่ Alibaba หยิบมาให้เซ็ทอัพ ให้เป็นวันที่เกิดการชอปปิง ลดราคา หรือว่าทำโปรโมชั่นครั้งใหญ่ ด้วยหลากหลาย เหตุผล

– วันที่ 11 เดือน 11 เป็นช่วงเวลาที่ใกล้ถึงช่วงสิ้นปีปฏิทินตามแบบสากล ดังนั้นการจะโละสินค้าในสต็อคที่ค้างอยู่ จึงเป็นช่วงเวลาที่เหมาะสม

– ท่าทางความโสด จะทำให้ “เครียดจัด” ชอปปปิงคงช่วยได้ (เหรอ?)

– ในวัฒนธรรมตะวันตก มีวัน “Black Friday” (วันหลังจากวันขอบคุณพระเจ้า ซึ่งก็คือ พฤหัสที่ 4 ของเดือนพฤศจิกายน) ซึ่งเป็นวัฒนธรรมมาอย่างยาวนานว่าห้างร้านต่างๆ จะลดราราคาเป็นพิเศษ โดยส่วนมากผู้บริโภคก็จะเตรียมตัวซื้อสินค้าเพื่อเตรียมเอาไว้มอบกันเป็นของขวัญในเทศกาลคริสมาสต์ และการลดราคานั้น ลดจริงจัง ดังนั้น เราจึงเห็นภาพข่าวต่างประเทศที่คนไปแย่งซื้อสินค้ากันประหนึ่งซอมบี้บุกเมือง อีกทั้งช่วงใกล้ๆ นี้โฆษณาฝรั่งจึงเริ่มมีโฆษณาคริสมาสต์จากแบรนด์ดังมาให้เราเห็นกันแล้ว

– ต่อมาเมื่อถึงยุคของการค้าขายอี คอมมิร์ซ แค่ Black Friday อย่างเดียวดูจะไม่พอ ปีค.ศ. 2005 นักการตลาดออนไลน์ในซีกตะวันตก จึงรวมตัวกันสร้างวัน “Cyber Monday” วันจันทร์ต่อมาอีกวัน ซึ่งเป็นวันจันทร์แรกต่อมานั่นแหละ เรียกได้ว่าถ้าหากว่า วันศุกร์ที่ผ่านมาชอปไม่ทันคนอื่นเขา ยังไม่ได้ของที่ถูกใจ หรือมีภารกิจไม่สามารถไปซื้อของที่ร้านค้าแบบดั้งเดิมได้ ก็มีชอปปิงออนไลน์เป็นทางเลือกอีกหนึ่ง ในมุมผู้ค้า ถ้าหากว่าสินค้าที่กระหน่ำเซลล์ในวันศุกร์ยังไม่หมด ก็เอามาจัดโปรโมชันอีกยกในวันจันทร์ได้อีก

ว่ากันว่าบางร้านค้า หรือพ่อค้า แม่ค้าบางคน ขายสินค้าในช่วงเทศกาล Black Friday กับ Cyber Monday มียอดขายถึง 70-80% ของยอดขายทั้งปี ขายเสร็จหมดแรง และร้านเยิน จนปิดร้านเที่ยว ให้พนักงานได้พักกันไปเลยก็มี

– เมื่อนักการตลาดฝรั่งเซ็ทวันขึ้นมาแบบนี้ได้ แล้วทำไมฝั่งเอเชียจะไม่ทำขึ้นมาบ้างเล่า? หัวหอกของการจัดตั้งวันนี้ขึ้นมาก็คือ Alibaba เบอร์หนึ่งทางฝั่งเอเชียจึงเริ่มต้นขึ้น ร้านค้าต่างๆ ลดราคา จัดโปรโมชันจนคนกระหน่ำชอปปิง และปีที่ผ่านมา Alibaba สร้างยอดขายได้จากวันนี้วันเดียว 17.7 พันล้านเหรียญสหรัฐ

11.11 ในประเทศไทย

ในประเทศไทย Lazada เป็นรายแรกๆ ที่ประกาศให้ 11.11 เป็น “วันชอปปิง” เมื่อราว 3 ปีก่อน และนับว่าจากการเริ่มต้นในครั้งนั้น มาถึงวันนี้ E-Market Place และ Brand.com ก็เอากับเขาด้วย กระหน่ำลดราคาในวันเดียวกันจนเป็นกระแส โดยมีโจทย์ใหญ่อยู่ที่ “การทำให้เกิดการซื้อครั้งแรกให้ได้” สร้างประสบการณ์ว่าการซื้อของออนไลน์กับเว็บไซต์ร้านค้าชั้นนำไมได้ยุ่งยาก เพื่อหวังว่าจะดึงให้เกิดการซื้อซ้ำในภายหลัง

อย่างไรก็ตาม ถึงแม้ว่าในประเทศไทยเว็บไซต์ทั้งหลายอาศัยวันนี้เป็นวันที่ลดราคาและนำเสนอโปรโมชันแบบสะใจกว่าที่เคย แต่ละแบรนด์แต่ละแห่งก็มีชื่อเรียกที่แตกต่างกันออกไป

ตามดูแต่ละแบรนด์ที่ไหนลดบ้าง

ทางด้าน 11street คุณฮง โชล จอน ประธานเจ้าหน้าที่บริหาร 11street ประเทศไทย กล่าวถึงประเด็นการลดราคาในช่วงวันที่ 11.11 เอาไว้ว่า “เป็นสิ่งที่เกิดขึ้นไม่นานมานี่ มีผลมาจากเดิมวันที่  11.11 เป็นวันคนโสด ซึ่งในเอเชียตะวันออก อย่างจีนและญี่ปุ่นมีมานานแล้ว แต่สำหรับเรา ชื่อของเรามีคำว่า 11 ดังนั้นเดือน 11 และวันที่ 11 จึงมีความหมายเป็นพิเศษ”

“11.11 Mega Sale” เป็นแคมเปญที่ออกแบบมาให้ตอบโจทย์ความต้องการของนักชอป โดยจากข้อมูลเชิงลึกของ 11street นับตั้งแต่เปิดตัวอย่างไม่เป็นทางการเมื่อเดือนธันวาคม 2559 ที่ผ่านมา พบว่าคูปองส่วนลดเป็นสิ่งที่ลูกค้าชื่นชอบ โดยเท่าที่ผ่านมา นักชอปชาวไทยได้ดาวน์โหลดคูปองส่วนลดทางแพลตฟอร์มของ 11street ไปแล้วกว่า 2 ล้านครั้ง ดังนั้นในเดือนพฤศจิกายนนี้ เพื่อเฉลิมฉลองเดือนแห่ง “วันช้อปออนไลน์แห่งชาติ” 11street จะแจกคูปองจำนวนมากที่สุดเท่าที่เคยมีมา รวมกว่า 400,000 ใบตลอดทั้งเดือน รวมมูลค่าส่วนลดกว่า 72 ล้านบาท และสามารถนำไปใช้ได้กับสินค้าทุกหมวดหมู่ 

ในส่วนของลาซาด้า จัดเต็มเคาน์ดาวน์เข้าสู่ ออนไลน์ เฟสติวัล งานมหกรรมการชอปปิงออนไลน์ที่ยิ่งใหญ่และน่าตื่นเต้นที่สุดในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ตั้งแต่คืนวันที่ 10 พฤศจิกายน และนับถอยหลังเข้าสู่วันเมก้าเซลส์11.11 (11 พฤศจิกายน) “11.11 ออนไลน์ เฟสติวัล” จะถ่ายทอดสดทั่วประเทศผ่านทางช่อง 3 HD และ ลาซาด้า ทีวี ถ่ายทอดสดพร้อมกันเวลา 23.00 น. ทั่วประเทศ ภายใต้คอนเซ็ปต์  ‘ชอปทะลุจักรวาล’ โดยถ่ายทอดความยาวถึง 1.30 ชั่วโมง

น้องใหม่ในตลาด E-Commerce เมืองไทย Shopee ซึ่งประสบความสำเร็จในสิงคโปร์ปีที่แล้วสร้างยอดขายเท่าตัวจากวันพิเศษดังกล่าว ก็ลุยโปรโมชันเช่นเดียวกันในตลาดเมืองไทยด้วย

นอกจากนี้ยังมีแบรนด์ที่มีแพล็ตฟอร์มออนไลน์ของตัวเอง ก็ขอลุยลดราคาในวันนี้บ้าง เช่น